تجلی باورهای شیعی در مضامین عاشورایی دیوارنگاره های بقاع متبرک گیلان

Authors

پریسا شاد قزوینی

نویسنده

abstract

یکی از برجسته ترین نمادهای شیعی، واقعه کربلاست. بازتاب این واقعه در جوامع شیعی، در طول تاریخ به گونه های مختلف رخ نموده است. مردم گیلان به منظور پاسداشت حماسه عاشورا، مضامین این واقعه عظیم را بر دیوارهای بقاع نقش می زدند. شیعیان منطقه، مصایب کربلا را متعلق به خود می دانستند و در پیوندی عمیق با آن، در به تصویر کشیدن مجالس آن همت می گماشتند. نقش زدن بر در و دیوار بقعه، نوعی حرمت گذاری و ارادت به صاحب بقعه، و در جهت بیان باورهای پاک و بی غش مردم است. سنتِ نقش زدن مضامین مذهبی بر در و دیوار و ستون بقعه ها، رسمی کهن در منطقه است که حدود دو قرن قدمت دارد. پرداختن به مضامین حماسه جاودانه عاشورا در دیوارنگاره های بقاع، از سر عشق و دلدادگی انجام شده است و فاقد سند تاریخی است. در این دیوارنگاره ها بیشتر، ابعاد عاطفی واقعه کربلا به تصویر آمده است. این دیوارنگاره ها برای مردم جنبه ای مقدس داشته و در پرورش باورهای شیعی و آیین های سنتی ایشان، نقشی مؤثر ایفا می کرده است. مقاله پیش رو بر این مطلب تأکید دارد که بازتاب مضامینِ عاشورایی دیوارنگاره های بقاع متبرک، نشان دهنده علاقه و باور مردم منطقه به اهل بیت‰ و تأثیرگذاری آن بر باور شیعی مردم گیلان بود. غالب مضامینِ عاشورایی این دیوارنگاره ها را می توان با نگاه نمادین و اسطوره پردازانه عوام ارزیابی کرد؛ زیرا در ارتباط با فرهنگ شیعی عامه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجلی باورهای شیعی در مضامین عاشورایی دیوارنگاره‌های بقاع متبرک گیلان

یکی از برجسته‌ترین نمادهای شیعی، واقعة کربلاست. بازتاب این واقعه در جوامع شیعی، در طول تاریخ به گونه‌های مختلف رخ نموده است. مردم گیلان به منظور پاسداشت حماسة عاشورا، مضامین این واقعة عظیم را بر دیوارهای بقاع نقش می‌زدند. شیعیان منطقه، مصایب کربلا را متعلق به خود می‌دانستند و در پیوندی عمیق با آن، در به‌تصویر کشیدن مجالس آن همت می‌گماشتند. نقش زدن بر در و دیوار بقعه، نوعی حرمت‌گذاری و ارادت به...

full text

بررسی تطبیقی نشانه های تصویری نقوش دیوارنگاره های بقاع گیلان با نگاره های کتب چاپ سنگی

سنت دیوارنگاری بقاع متبرک گیلان به مثابه هویت فرهنگی و مذهبی توسط هنرمندان برخاسته از متن مردم در برهه ای از تاریخ بر کالبد دیوارهای آن نقش بسته که مقارن با انتشار کتب مصور چاپ سنگی بوده است. در پژوهش حاضر نگارنده به بررسی ویژگی های فرمالیستی و محتوایی مشترک نگاره های کتب چاپ سنگی و دیوارنگاره های بقاع متبرک گیلان و چگونگی تأثیرگذاری تصاویر چاپ سنگی بر دیوارنگاره های بقاع پراخته است. در این پژو...

تجلی مضامین تعلیمی- اخلاقی در قصاید سنایی

در این پژوهش مضامین و درونمایه‌های تعلیمی (اخلاقی) سنایی بر اساس قصاید این شاعر سترگ ادب فارسی با روش توصیفی بررسی شده است زیرا مضامین و اندیشه‌های تعلیمی- اخلاقی سنایی بر اساس آثار گرانسنگ و ارزشمند او در ادب فارسی، بارز و برجسته است. نگارندگان بر آنند تا با بررسی این موضوع، ارزش‌ها و آموزه‌های اخلاقی موجود در قصاید این شاعر بلندپایه را بکاوند و برخی فضایل و رذایل اخلاقی به کار رفته در سروده‌ه...

full text

بررسی مضمونی و زیباشناسی نقاشی های مذهبی عامیانه در بقعه لیچا از گیلان

گیلان دارای بقاع زیادی است که بر دیوارهای آنها نقاشی های عامیانه با موضوعات مذهبی کشیده شده اند. در این میان بقعه لیچا یکی از پر طرفدارترین بقاع منطقه به حساب می آید که دیوارها و ستون هایش دارای نقاشی هایی از این دست است. بقعه لیچا، آرامگاه آقا سید محمد یُمنی بن امام موسی کاظم(ع)، در روستای لیچا در لشت نشا گیلان قرار دارد. مضامین نقاشی های این بقعه نشان دهنده علاقه فطری مردم به مذهب و ارادت، احت...

full text

تجلی مضامین تعلیمی- اخلاقی در قصاید سنایی

در این پژوهش مضامین و درونمایه‌های تعلیمی (اخلاقی) سنایی بر اساس قصاید این شاعر سترگ ادب فارسی با روش توصیفی بررسی شده است زیرا مضامین و اندیشه‌های تعلیمی- اخلاقی سنایی بر اساس آثار گرانسنگ و ارزشمند او در ادب فارسی، بارز و برجسته است. نگارندگان بر آنند تا با بررسی این موضوع، ارزش‌ها و آموزه‌های اخلاقی موجود در قصاید این شاعر بلندپایه را بکاوند و برخی فضایل و رذایل اخلاقی به کار رفته در سروده‌ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
شیعه شناسی

جلد ۱۲، شماره ۴۵، صفحات ۱۳۱-۱۵۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023